معماری پایدار تأمین آینده‌ای امن برای نسل‌های بعدی / نگاهی به کتاب "ماندگاری ادراکی در فضای معماری"

سرویس معماری هنرآنلاین: کتاب “ماندگاری ادراکی در فضای معماری” تألیف عطیه ملک‌آور زمانی در چهار فصل “عوامل ماندگاری در معماری”، “ادراک در معماری”، “کهن الگوها (آرکی تایپ‌ها)” و “ماندگاری ادراکی در معماری” را مورد بررسی قرار داده است.

رویکرد این کتاب، بررسی چگونگی دستیابی به جاودانگی و ماندگاری ادراکی در فضای معماری است. ماندگاری ادراکی به این معنا که گذر زمان نتواند ویژگی‌های شاخص و بارزی که می‌باید در ادراک فضایی یک مجموعه ترسیم شود را تغییر دهد. فرد نسبت به مکان احساس تعلق پیدا کند و فضا واجد ذهنیتی در قالب یک تصویر ذهنی ماندگار باشد. همانطور که بناهایی مانند مسجد امام در اصفهان و تاج محل در هند، توانسته‌اند با معماری اعجاب‌انگیز خود، برای نسل‌ها باقی بمانند، بدون آنکه ذره‌ای با گذر زمان دچار کهنگی در ادراک و معنا شوند.

در بخشی از این کتاب آمده است: “بناهای پایدار، به بناهایی تلقی می‌شود که کمترین تأثیرات مخرب را بر محیط‌های ساخته شده (مصنوع) و طبیعی مجاور و بلافاصل خود و نیز ناحیه اطرافشان و همچنین زمینه کلی خود داشته باشند. ساختمان‌های پایدار به تمام چرخه حیات ساختمان، محیط باکیفیت، کارکرد مطلوب و آینده توجه می‌کند. یکی از اهداف مهم پایداری، جبران مافاتی است که انسان در طی صنعتی شدن و پیشرفت ظاهری از دست داده است و انسان را به فکر حفاظت از اکوسیستم‌ها و استفاده بهینه از استعدادهای آینده واداشته تا در عین آسایش و ارتقای کیفیت زندگی بشر، از تخریب آن‌ها نیز جلوگیری به‌عمل آورد. از اهداف دیگر، توجه به زیست‌محیط‌های طبیعی است، زیرا مسائلی همچون آثار گلخانه‌ای و تخریب لایه ازن، به‌صورت جدی مطرح گردیده است.

در معماری پایدار، بشر به تأمین آینده‌ای امن برای نسل‌های بعدی و همچنین استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر می‌پردازد که علاوه بر داشتن فناوری روز، حداقل دخالت را در چرخه اکوسیستم موجود داشته باشد. به‌نظر می‌رسد، اعتقادات و معنویت مردم یک جامعه در معماری پایدار اهمیت چندانی ندارد، زیرا معماری پایدار متعلق به سبک و دیدگاه خاصی نیست. آنچه اهمیت دارد، حداقل دخالت در طبیعت و منابع طبیعی است، تا برای نسل‌‌های آینده باقی بماند. ماندگاری از لحاظ کالبدی از اهداف پایداری محسوب می‌شود، چراکه بدون توجه به اصول و مبانی ایستایی و مقاومت ابنیه، هیچ بنایی نمی‌تواند ماندگار باشد.”

کتاب “ماندگاری ادراکی در فضای معماری” در این راستا، به بررسی کهن‌الگوها و چگونگی تأثیر آن‌ها در ماندگاری ادراکی و شکل‌گیری فرم‌ها و فضاهای معماری پرداخته است.

این کتاب در ۱۳۶ صفحه با شمارگان ۱۰۰ نسخه به بهای ۳۰ هزار تومان از سوی انتشارات سیمای دانش به بازار نشر عرضه شده است.